ในผืนแผ่นดินกว้างใหญ่ของออสเตรเลีย ทุกสายน้ำ ทุกเนินทราย ล้วนมีเรื่องเล่านิทานพื้นบ้านสากลที่ถูกฝากฝังผ่านกาลเวลา หนึ่งในนั้นคือตำนานของทะเลสาบแนร์แรน (Narran Lake) ดินแดนที่ครั้งหนึ่งเคยแห้งแล้ง แต่กลับกลายเป็นบึงกว้างที่เต็มไปด้วยสายน้ำและฝูงนกนานาชนิด
ว่ากันว่า ทุกการเปลี่ยนแปลงของผืนดินล้วนเกิดจากเหตุการณ์ที่ถูกจารึกไว้ในความทรงจำของธรรมชาติ และหากเราติดตามร่องรอยของมัน เราอาจได้เรียนรู้ว่าเหตุใดบางสถานที่จึงถือกำเนิดขึ้นมาจากความสูญเสียและการต่อสู้ กับนิทานพื้นบ้านออสเตรเลียเรื่องตำนานการกำเนิดทะเลสาบแนร์แรน
เนื้อเรื่องนิทานพื้นบ้านออสเตรเลียเรื่องตำนานการกำเนิดทะเลสาบแนร์แรน
ณ ดินแดนอันกว้างใหญ่แห่งออสเตรเลียบายามี (Byamee) ชายผู้แข็งแกร่งและทรงอำนาจ อาศัยอยู่กับภรรยาสองคนของเขาบิราห์นูลู (Birrahgnooloo) และคุนนันบิลลี (Cunnunbeillee)
วันหนึ่ง บายามีวางแผนออกไปล่าฮันนี่แอนท์เพื่อหาน้ำผึ้ง ก่อนออกเดินทาง เขาหันไปสั่งภรรยาทั้งสองว่า
“ข้าจะไปตามรอยผึ้งเพื่อเก็บน้ำผึ้ง พวกเจ้าจงไปหาอาหารให้เราขุดเผือก จับกบ แล้วไปพบกันที่บ่อน้ำคูริเจล (Coorigel Spring) เราจะตั้งแคมป์ที่นั่นเพราะน้ำที่นั่นใสสะอาดและเย็นชื่นใจ”
ภรรยาทั้งสองพยักหน้ารับคำ พวกเธอเก็บเอากระบุงและไม้ขุดอาหาร แล้วออกเดินทางไปยังทุ่งกว้าง
เป็นเวลาหลายชั่วโมงที่พวกเธอเดินทาง ขุดหาเผือกจากดิน เก็บกบตามแอ่งน้ำจนรู้สึกเหนื่อยล้าและหิวโหย ในที่สุด พวกเธอเดินมาถึงบ่อน้ำคูริเจล
ที่นั่น พวกเธอพบผืนน้ำใสสะอาด ทอดตัวเงียบสงบภายใต้ร่มเงาของต้นไม้ใหญ่ ลมเย็นพัดผ่านทำให้พวกเธอรู้สึกผ่อนคลาย
“น้ำใสและเย็นแบบนี้ น่าจะช่วยให้เราหายเหนื่อยได้” คุนนันบิลลีกล่าวพร้อมรอยยิ้ม
บิราห์นูลูพยักหน้า “งั้นเราลงไปแช่กันเถอะ พักให้สบายก่อนบายามีมาถึง”
โดยที่พวกเธอไม่รู้เลยว่า อสูรน้ำกำลังรอพวกเธออยู่…
หลังจากสร้างกระท่อมกิ่งไม้ไว้สำหรับตั้งแคมป์ พวกเธอวางอาหารที่หามาไว้ในกระบุง แล้วรีบถอดเสื้อผ้า ก่อนจะก้าวลงไปในสายน้ำ
น้ำเย็นจับใจ พวกเธอหัวเราะสดใสขณะวักน้ำขึ้นลูบตัว มันเป็นช่วงเวลาแห่งความสุขโดยแท้
แต่เพียงไม่นาน… เงาสีดำก็ค่อย ๆ เคลื่อนตัวจากก้นบึง
พวกเธอไม่รู้ตัวเลยว่า อสูรน้ำ “คูร์เรียส” (Kurreahs) กำลังซุ่มอยู่ใต้ผิวน้ำ
ทันใดนั้น เสียงน้ำกระเพื่อมดังขึ้น!
บิราห์นูลูหันไปดู และสายตาของเธอเบิกกว้างด้วยความหวาดกลัว “วิ่ง! มีบางอย่างอยู่ในน้ำ!”
แต่ยังไม่ทันที่เธอจะปีนขึ้นจากน้ำ เงาสีดำขนาดใหญ่ก็พุ่งเข้าหาพวกเธอ!
อสูรน้ำคูร์เรียส กลืนร่างของพวกเธอลงไปทั้งตัวในพริบตาเดียว
เสียงกรีดร้องของพวกเธอสะท้อนก้องไปทั่ว ก่อนที่ทุกอย่างจะกลับเข้าสู่ความเงียบ
คูร์เรียส ดำน้ำกลับลงไปใต้บึง ลากร่างของหญิงสาวไปสู่โพรงลับใต้พื้นน้ำ
ทันใดนั้น… น้ำในบ่อน้ำคูริเจลก็เหือดหายไป
เหมือนมันไม่เคยมีอยู่มาก่อน
ไม่มีร่องรอยของพวกเธอ ไม่มีเสียงใด ๆ หลงเหลืออยู่ มีเพียงความว่างเปล่าของแอ่งน้ำที่แห้งสนิทเท่านั้น…
ที่อีกฟากหนึ่งของทุ่งหญ้า บายามียังคงตามรอยผึ้งที่เขาผูกขนนกสีขาวไว้ แต่แล้วเขาก็สังเกตเห็นบางสิ่งผิดปกติ
ผึ้งหยุดบินกะทันหัน มันเกาะบนดอกไม้และไม่ยอมบินต่อ
คิ้วของบายามีขมวดแน่น เขารู้ทันทีว่านี่เป็นสัญญาณของลางร้าย
“บางอย่างผิดปกติแน่” เขาพึมพำ “ข้าต้องรีบไปที่บ่อน้ำคูริเจล และดูว่าภรรยาของข้ายังปลอดภัยหรือไม่”
เขารีบออกเดินทาง มุ่งหน้าไปยังจุดนัดหมาย
เมื่อไปถึง หัวใจของเขาเต้นแรงด้วยความตื่นตระหนก
เขาเห็นเพิงที่ภรรยาสร้างขึ้น เห็นเผือกและกบที่พวกเธอหามาได้ เห็นรอยเท้าของพวกเธอที่นำไปสู่บ่อน้ำ
แต่… บ่อน้ำแห้งสนิท ริมขอบน้ำ มีเพียงเสื้อผ้าของภรรยาของเขาที่ถูกทิ้งไว้
สายตาของบายามีแข็งกร้าวขึ้นทันที “นี่ต้องเป็นฝีมือของคูร์เรียส (Kurreahs)”
เขากำหมัดแน่น ดวงตาเต็มไปด้วยความโกรธแค้น “พวกมันพาภรรยาของข้าไปสู่แม่น้ำแนร์แรน ข้าจะไม่ปล่อยให้มันรอดไปได้!”
เขาคว้าอาวุธหอกและว็อกการาห์ (Woggarahs ไม้กระบองที่ใช้เป็นอาวุธ) แล้วรีบออกเดินทางเพื่อล่าล้างอสูรน้ำ
บายามีวิ่งตามรอยคูร์เรียสไปตามแนวแม่น้ำ แต่เขาพบว่าทุกแอ่งน้ำที่เคยเต็มไปด้วยน้ำกลับแห้งสนิท
“พวกมันกำลังหนีและดูดน้ำไปด้วย” เขากล่าวกับตัวเอง “แต่ข้าจะตัดทางลัดไปดักหน้ามันให้ได้”
เขาตัดสินใจไม่เดินตามแนวแม่น้ำที่คดเคี้ยว แต่เลือกวิ่งตัดผ่านเนินทรายและทางลัด สร้างทางเดินเป็นแนวตรง เส้นทางที่ในเวลาต่อมาถูกเรียกว่าแนวสันทรายมอริลลา (Morilla Ridges)
ในที่สุดเขาไปถึงบ่อสุดท้ายที่ยังมีน้ำขังอยู่ นั่นหมายความว่าคูร์เรียสอยู่ไม่ไกล
เขามองไปข้างหน้า และเห็นเงาสีดำของคูร์เรียสสองตัวกำลังเคลื่อนที่ไปอย่างช้า ๆ
บายามีรีบพุ่งไปหลบหลังต้นไม้ดีล (Dheal Tree) เขารอจนพวกมันเข้ามาใกล้
ทันทีที่พวกมันแยกออกจากกัน เขาพุ่งออกมา!
เขาขว้างหอกเข้าใส่คูร์เรียสตัวแรกอย่างแม่นยำ หอกปักลึกเข้าที่สีข้างของมัน มันส่งเสียงกรีดร้องด้วยความเจ็บปวด ฟาดหางไปมาอย่างบ้าคลั่ง
น้ำกระเซ็นเต็มพื้น ฝุ่นฟุ้งขึ้นทั่วบริเวณ
จากนั้นเขาขว้างหอกอีกเล่มใส่ตัวที่สอง มันพยายามหนีลงน้ำ แต่บายามีไม่ยอมให้มันรอด เขากระโจนเข้าไป ใช้ว็อกการาห์ฟาดใส่หัวของมันซ้ำแล้วซ้ำเล่า
คูร์เรียสบิดตัวไปมา ฟาดหางลงบนพื้นจนเกิดโพรงลึกขนาดใหญ่ ในที่สุด… พวกมันก็นอนแน่นิ่งไป
บายามีเดินเข้าไป หอบหายใจหนักก่อนจะใช้มีดควักร่างของภรรยาทั้งสองออกจากท้องของมัน ร่างของพวกเธอเปียกชุ่มไปด้วยเมือกและดูไร้ชีวิต แต่เขายังไม่ยอมแพ้
เขาอุ้มพวกเธอไปยังรังมดแดง ปล่อยให้มดกัดกินสิ่งสกปรกออกจากร่างของพวกเธอ เขานั่งลง มองดูพวกเธอ และรอให้ปาฏิหาริย์เกิดขึ้น…
ทันใดนั้น… เสียงดังราวกับฟ้าผ่ากึกก้องขึ้นจากร่างของหญิงสาว ร่างของพวกเธอ สั่นสะท้าน ราวกับถูกพลังบางอย่างกระตุ้น
ดวงตาของพวกเธอค่อย ๆ ลืมขึ้น พวกเธอลุกขึ้นยืน แม้ยังตัวสั่น แต่พวกเธอกลับมามีชีวิตอีกครั้ง!
บายามียิ้มออกมาเป็นครั้งแรก เขาเดินเข้าไปหาพวกเธอ และกล่าวว่า “จำไว้ว่าจงอย่าอาบน้ำในแอ่งน้ำลึกของแม่น้ำแนร์แรนอีก เพราะมันอาจเป็นที่อาศัยของอสูรน้ำเช่นคูร์เรียส”
จากนั้นเขามองไปที่แอ่งน้ำซึ่งตอนนี้เต็มไปด้วยน้ำอีกครั้ง และกล่าวว่า “จากนี้ไป ที่นี่จะกลายเป็นทะเลสาบขนาดใหญ่ ที่ซึ่งหงส์ดำ นกกระทุง และนกน้ำอื่น ๆ จะมาอาศัยอยู่ มันจะกลายเป็นแหล่งน้ำถาวรสำหรับคนรุ่นหลัง”
และตั้งแต่นั้นมาทะเลสาบแนร์แรน (Narran Lake) ก็ถือกำเนิดขึ้น
เป็นบ้านของเหล่านกน้ำ และเป็นอนุสรณ์ของเรื่องราวของบายามีและภรรยาของเขา
ส่วนโพรงลึกที่คูร์เรียสสร้างขึ้นจากการดิ้นทุรนทุราย กลายเป็นแหล่งน้ำที่ยังคงเต็มเปี่ยมทุกครั้งเมื่อแม่น้ำแนร์แรนเอ่อล้น เป็นเครื่องเตือนใจว่า พลังของธรรมชาตินั้นยิ่งใหญ่เสมอ… และตำนานนี้จะไม่มีวันถูกลืม
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า… “ความโลภและความประมาทนำมาซึ่งหายนะ แต่ความมุ่งมั่นและสติปัญญาสามารถพลิกฟื้นสิ่งที่สูญเสียไปให้กลับคืนมา”
เรื่องราวของบายามีสะท้อนให้เห็นว่าการกระทำโดยไม่คิดหน้าคิดหลัง อาจทำให้เราตกอยู่ในอันตราย ดั่งเช่นภรรยาทั้งสองที่ประมาทลงเล่นน้ำในแอ่งลึก จนกลายเป็นเหยื่อของอสูรน้ำ
ในขณะเดียวกัน บายามีแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นและไหวพริบของผู้ที่ไม่ยอมแพ้ต่อโชคชะตา เขาไม่ปล่อยให้ความสูญเสียกลืนกินตนเอง แต่เลือกที่จะต่อสู้ เอาชนะอุปสรรค และนำชีวิตกลับคืนมา
ท้ายที่สุดธรรมชาติเปลี่ยนแปลงเสมอ น้ำที่ถูกดูดกลืนไปสามารถกลับมาใหม่ แต่ทุกการกระทำมีผลตามมาเสมอ เหมือนทะเลสาบแนร์แรนที่เกิดขึ้นจากร่องรอยของการต่อสู้ครั้งนี้เป็นบทเรียนที่ฝากไว้แก่คนรุ่นหลัง
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานพื้นบ้านออสเตรเลียเรื่องตำนานการกำเนิดทะเลสาบแนร์แรน (อังกฤษ: The origin of the Narran Lake) เป็นนิทานพื้นเมืองของชนเผ่าอะบอริจิน (Aboriginal) ในออสเตรเลีย ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึง ความเชื่อเกี่ยวกับพลังของธรรมชาติ ตำนานการกำเนิดแหล่งน้ำ และบทเรียนเกี่ยวกับปัญญาและความมุ่งมั่น
บายามี (Byamee) เป็นบุคคลในตำนานของชนเผ่าพื้นเมืองหลายกลุ่ม โดยเฉพาะชาว Kamilaroi และ Euahlayi เขามักถูกกล่าวถึงในฐานะ ผู้นำที่แข็งแกร่งและชาญฉลาด เปรียบเสมือนผู้สร้างและผู้ปกป้องเผ่าพันธุ์มนุษย์ นิทานเรื่องนี้จึงเป็นหนึ่งในเรื่องเล่าที่อธิบายว่าทำไมทะเลสาบแนร์แรน (Narran Lake) และแนวสันทรายมอริลลา (Morilla Ridges) จึงเกิดขึ้นและยังคงอยู่จนถึงปัจจุบัน
นอกจากเป็นตำนานเกี่ยวกับ การกำเนิดแหล่งน้ำ แล้ว นิทานยังสะท้อนความเชื่อของชนพื้นเมืองว่า แม่น้ำ ลำธาร และบึงน้ำลึกอาจเป็นที่อยู่ของอสูรน้ำ (Kurreahs) ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้เฒ่าผู้แก่ใช้สอนลูกหลาน ให้ระมัดระวังการลงเล่นน้ำในแหล่งน้ำลึก
เรื่องราวนี้จึงไม่ได้เป็นเพียงนิทานธรรมดา แต่เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม ปรัชญา และภูมิปัญญาของชนพื้นเมืองออสเตรเลียที่ส่งต่อกันมาหลายชั่วอายุคน
“ธรรมชาติให้อภัยไม่ได้เสมอ และสิ่งที่สูญเสียไป อาจไม่มีวันหวนคืน เว้นแต่เราจะต่อสู้เพื่อมันด้วยสติปัญญาและหัวใจที่ไม่ยอมแพ้”