ในกระท่อมเล็ก ๆ ริมสวน มีเรื่องเล่าขานนิทานพื้นบ้านสากลจากรัสเซีย โดยเรื่องงราวมีอยู่ว่า… ชายชราและภรรยาของเขาใช้ชีวิตเรียบง่ายด้วยการปลูกผักผลไม้ไว้กินเอง ชายชรารักสวนของเขาอย่างมาก และเชื่อว่าการดูแลต้นไม้ทุกต้นด้วยความตั้งใจ จะทำให้ได้ผลผลิตที่งดงาม วันหนึ่ง เขาหว่านเมล็ดหัวผักกาดลงในดิน โดยหวังว่าจะได้หัวผักกาดดี ๆ มาแบ่งปันกันกิน
แต่สิ่งที่เขาไม่คาดคิดก็คือ หัวผักกาดนั้นเติบโตขึ้นจนใหญ่เกินจินตนาการ ใหญ่จนเขาและภรรยาไม่สามารถเก็บเกี่ยวมันได้ด้วยตัวเอง การดึงหัวผักกาดนี้จึงกลายเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวที่สอนบทเรียนลึกซึ้งเกี่ยวกับพลังของความร่วมมือ… กับนิทานพื้นบ้านรัสเซียเรื่องหัวผักกาดยักษ์
เนื้อเรื่องนิทานพื้นบ้านรัสเซียเรื่องหัวผักกาดยักษ์
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีชายชราและภรรยาของเขาอาศัยอยู่ในกระท่อมเล็ก ๆ ทั้งสองใช้ชีวิตเรียบง่ายโดยปลูกผักไว้กินเองในสวน ชายชรารักสวนผักของเขาอย่างที่สุด ทุกเช้าตรู่เขาจะลุกขึ้นมารดน้ำ พรวนดิน และถอนวัชพืชด้วยความเอาใจใส่
วันหนึ่ง ชายชราได้เลือกเมล็ดหัวผักกาดเมล็ดหนึ่ง ซึ่งเขาเชื่อว่าเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ดีที่สุดในสวน เขาปลูกมันลงในดินพร้อมกล่าวคำอธิษฐาน “ขอให้เจ้าหัวผักกาดเติบโตแข็งแรง ให้เรามีอาหารดี ๆ ไว้กิน”
ด้วยการดูแลที่พิถีพิถันของเขา หัวผักกาดได้รับน้ำที่เพียงพอ แสงแดดที่อบอุ่น และดินที่อุดมสมบูรณ์จากการใส่ปุ๋ยเป็นประจำ มันเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ จนใบของมันสูงใหญ่เกินพืชผักอื่น ๆ ในสวน “หัวผักกาดนี้คงจะดีที่สุดเท่าที่ข้าเคยปลูกมาแน่ ๆ” ชายชรากล่าวกับภรรยาด้วยความภาคภูมิใจ
วันเวลาผ่านไป หัวผักกาดก็เติบโตจนกลายเป็นหัวผักกาดยักษ์ที่ใหญ่โตผิดปกติ ใบเขียวชอุ่มของมันชูสูงบังแดดของพืชอื่น ๆ ในสวน แต่หัวผักกาดกลับดูสวยงามและสมบูรณ์มากจนไม่มีแม้แต่จุดตำหนิ ชายชราและภรรยามองดูมันด้วยความดีใจ
“ถึงเวลาแล้วที่เราจะเก็บเกี่ยวมัน” ชายชรากล่าวในวันหนึ่ง พร้อมม้วนแขนเสื้อขึ้นเตรียมตัวดึงหัวผักกาดยักษ์ขึ้นจากดิน
ชายชราลงมือดึงหัวผักกาดด้วยแรงทั้งหมด เขาออกแรงเต็มที่ แต่ไม่ว่าจะพยายามดึงเท่าไร หัวผักกาดก็ไม่ขยับเลยแม้แต่น้อย “หัวผักกาดนี้ช่างแน่นในดินเสียจริง” เขาพูดพร้อมกับหอบหายใจ
เขาเรียกภรรยาของเขามาช่วย “มานี่เถอะ ภรรยาข้า เราจะดึงมันด้วยกัน”
ภรรยาเดินมาพร้อมจับเอวของชายชราไว้ ทั้งสองดึงหัวผักกาดพร้อมกัน พวกเขาออกแรงนับ “หนึ่ง… สอง… สาม!” แต่หัวผักกาดก็ยังไม่ขยับ “เราคงต้องการคนช่วยมากกว่านี้” ภรรยากล่าว
ชายชราและภรรยาเรียกหลานสาวที่กำลังเล่นอยู่ใกล้ ๆ ให้มาช่วย “หลานรัก มาช่วยคุณปู่กับคุณย่าดึงหัวผักกาดนี้หน่อย”
หลานสาวรีบวิ่งเข้ามาและจับเอวของคุณย่าไว้ พวกเขาพร้อมใจกันดึง “หนึ่ง… สอง… สาม!” แต่หัวผักกาดก็ยังคงติดแน่นในดินเหมือนเดิม
“ทำไมมันถึงแน่นอย่างนี้นะ? เราต้องการความช่วยเหลืออีก!” หลานสาวพูดขึ้น
พวกเขาเรียกสุนัข ที่นอนอยู่ใกล้ ๆ มาช่วย สุนัขกระโดดขึ้นมาจับชายกระโปรงของหลานสาวไว้ และทุกคนออกแรงพร้อมกัน “หนึ่ง… สอง… สาม!” ถึงแม้จะมีแรงจากสุนัขเพิ่มมา หัวผักกาดยักษ์ก็ยังคงอยู่ในดินอย่างแน่นหนา
“เราต้องการคนช่วยอีกแล้ว!” สุนัขเห่าเรียกแมวที่เดินเล่นอยู่ใกล้ ๆ แมวมองดูพวกเขาด้วยท่าทางเฉยเมยก่อนจะพูดว่า “ข้าตัวเล็กกว่าพวกเจ้าตั้งมาก จะช่วยได้อย่างไร?”
“แต่มากกว่าก็ดีกว่าน้อยกว่า รีบมาช่วยเราซะเถอะ!” สุนัขกล่าว แมวจึงเดินมาจับปลายหางของสุนัข และทั้งหมดก็พยายามดึงอีกครั้ง “หนึ่ง… สอง… สาม!” แต่ถึงแม้จะมีแมวช่วย หัวผักกาดก็ยังคงไม่ขยับ
ขณะที่ทุกคนกำลังหมดแรงและเริ่มคิดว่าจะไม่มีทางดึงหัวผักกาดขึ้นมาได้ หนูตัวเล็ก ๆ วิ่งผ่านมา ทุกคนจึงร้องเรียกมัน “เจ้าหนูตัวน้อย มาช่วยเราดึงหัวผักกาดที!” แมวพูด
หนูตัวเล็กมองทุกคนอย่างสงสัย “ข้าตัวเล็กเท่านี้ จะช่วยอะไรได้ล่ะ?”
“เจ้าลองดูเถอะ ทุกแรงล้วนสำคัญ!” ชายชรากล่าว
หนูตัวเล็กยิ้มเล็ก ๆ และพูดว่า “ถ้าดึงไม่ขึ้น ข้าจะมีแผน!” มันรีบวิ่งไปข้างหัวผักกาด มันขุดดินแล้วจากนั้นใช้ฟันคม ๆ กัดรากรอบ ๆ ของผักกาดจนขาด
“กัดรากออกแล้ว ลองอีกทีสิ!” หนูตัวเล็กตะโกน ทุกคนเรียงแถวใหม่ หนูจับหางแมว แมวจับสุนัข สุนัขจับหลานสาว หลานสาวจับภรรยา ภรรยาจับเอวชายชรา และชายชราจับใบหัวผักกาด
ทันใดนั้น หัวผักกาดยักษ์ก็หลุดออกจากดิน! ทุกคนล้มกลิ้งไปคนละทิศละทาง แต่ก็หัวเราะด้วยความดีใจ หนูตัวเล็กวิ่งไปตรวจดูหัวผักกาดและพูดด้วยรอยยิ้ม “มันใหญ่มากจนข้าปวดฟันหมดเลย!”
ชายชราและภรรยาแบ่งหัวผักกาดให้ทุกคนในครอบครัว รวมถึงสัตว์ที่ช่วยด้วย หัวผักกาดนี้ใหญ่พอสำหรับเลี้ยงพวกเขาไปอีกหลายวัน และเหลือไปขายที่ตลาดเพื่อซื้อาอาหรให้เหล่าสัตว์ของเขาที่ได้ช่วยเหลือเขาในการดึงหัวผักกาดนี้ออก
และทุกคนเรียนรู้ว่าสิ่งเล็กน้อยที่ดูเหมือนไม่สำคัญ เช่น หนูตัวเล็ก ๆ ก็สามารถเป็นกุญแจสำคัญในความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ “แม้สิ่งเล็กน้อยที่ดูไร้ค่า อาจเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ได้”
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ความสามัคคีและการทำงานร่วมกันคือกุญแจสำคัญในการเอาชนะอุปสรรค แม้แต่ผู้ที่ดูเหมือนไม่สำคัญหรือเล็กน้อย เช่น หนูตัวเล็ก ๆ ก็มีบทบาทสำคัญที่ช่วยให้ความสำเร็จเป็นไปได้
นอกจากนี้ยังเตือนให้เราอย่าดูถูกพลังของสิ่งเล็ก ๆ หรือมองข้ามความช่วยเหลือจากใครก็ตาม เพราะบางครั้ง ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่มักเกิดขึ้นจากความร่วมมือของทุกฝ่าย ทั้งใหญ่และเล็กเพียงใดก็ตาม
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานพื้นบ้านรัสเซียเรื่องหัวผักกาดยักษ์ (อังกฤษ: The Giant Turnip) มีต้นกำเนิดจากเรื่องเล่าของชาวชนบทในยุโรปตะวันออก นิทานเรื่องนี้เป็นที่รู้จักในภาษารัสเซียว่า “Репка” (Repka) แปลว่า “หัวผักกาด”
เรื่องนี้ได้รับการรวบรวมและเล่าใหม่ในปี 1863 โดยอเล็กซานเดอร์ อัฟานาเซฟ (Alexander Afanasyev) นักเขียนและนักสะสมวรรณกรรมพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงของรัสเซีย เขาเป็นที่รู้จักในฐานะผู้รวบรวมนิทานพื้นบ้านจำนวนมาก คล้ายกับพี่น้องกริมม์ในเยอรมนี
นิทานเรื่องนี้เป็นนิทานที่มุ่งเน้นให้เด็ก ๆ เรียนรู้คุณค่าของความสามัคคีและการทำงานร่วมกัน นิทานนี้ยังมีจังหวะการเล่าที่สนุกสนานและซ้ำไปซ้ำมา ทำให้ง่ายต่อการจดจำและเหมาะสำหรับการเล่าในครอบครัวหรือชุมชน
“อย่าดูแคลนพลังของสิ่งเล็ก ๆ เพราะบางครั้ง สิ่งที่ดูไร้ค่าที่สุด อาจเป็นกุญแจสำคัญในการพลิกชะตาและสร้างความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่”
นอกจากนี้ นิทานเรื่องนี้ยังได้รับความนิยมในระดับนานาชาติ และกลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมพื้นบ้านที่ถูกนำไปดัดแปลงในหนังสือเด็ก ละคร และสื่อการเรียนการสอนทั่วโลก