ในโลกของธรรมชาติ สัตว์แต่ละตัวต่างก็มีรูปร่างและขนาดที่แตกต่างกัน แต่ความแตกต่างเหล่านี้ไม่เคยเป็นอุปสรรคต่อการใช้ชีวิต จนกระทั่งบางครั้ง ความอิจฉาและความทะเยอทะยานที่ไร้เหตุผลอาจทำให้สัตว์บางตัวหลงลืมความจริงในสิ่งที่ตัวเองเป็น
เรื่องราวของกบและวัวที่เกิดขึ้นในทุ่งหญ้าจะสอนให้เราได้เห็นถึงผลของการเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่นอย่างไม่สมเหตุสมผล และสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อเราก้าวข้ามขีดจำกัดของตัวเอง กับนิทานอีสปเรื่องกบกับวัว
เนื้อเรื่องนิทานอีสปเรื่องกบกับวัว
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในทุ่งหญ้าเขียวขจี มีบึงน้ำเล็ก ๆ แห่งหนึ่งซึ่งเป็นบ้านของฝูงกบที่อาศัยอยู่อย่างสงบสุข ท่ามกลางต้นหญ้าที่พริ้วไหวตามลม กบตัวแม่ตัวหนึ่งอาศัยอยู่กับลูก ๆ ของมัน มันเป็นกบที่ช่างพูดและมักจะเล่าถึงความสามารถและความภาคภูมิใจในตัวเองให้ลูก ๆ ฟังอยู่เสมอ
วันหนึ่ง ขณะที่พวกมันกำลังเล่นอยู่ในบึงน้ำ ลูกกบตัวหนึ่งกระโดดขึ้นมาที่ขอบบึงและชี้ไปที่ทุ่งหญ้า “แม่! ดูนั่นสิ!” มันร้องเสียงดังด้วยความตื่นเต้น
กบแม่หันไปมองตามสายตาของลูกและเห็นวัวตัวใหญ่กำลังก้มกินหญ้าอยู่กลางทุ่ง ด้วยรูปร่างที่สูงใหญ่และสง่างามของวัว ทำให้ลูก ๆ ของกบมองอย่างทึ่ง
“แม่ วัวตัวใหญ่จังเลย!” ลูกกบตัวหนึ่งพูด “แม่เคยเห็นตัวอะไรใหญ่ขนาดนี้ไหม?”
กบแม่มองวัวด้วยแววตาที่เต็มไปด้วยความอิจฉา แต่ก็ยังรักษาความสง่างามของตัวเองไว้ มันพูดด้วยน้ำเสียงมั่นใจ “เจ้าคิดว่าวัวตัวนั้นใหญ่กว่าข้าอย่างนั้นหรือ? ข้าก็สามารถตัวใหญ่ได้เหมือนกัน! ดูนี่สิ!”
พูดจบ กบแม่ก็สูดลมหายใจเข้าไปเต็มปอด ร่างของมันเริ่มพองขึ้น ผิวหนังที่เหี่ยวย่นของมันค่อย ๆ ขยายออกจนดูใหญ่ขึ้นกว่าปกติ ลูก ๆ ของมันมองด้วยความประหลาดใจ
“ตอนนี้ล่ะ แม่ใหญ่กว่าวัวหรือยัง?” กบแม่ถามด้วยความภูมิใจ
ลูก ๆ มองดูร่างแม่ที่พองตัวแล้วส่ายหัว “ยังไม่เท่าวัวเลยแม่” พวกมันพูดพร้อมกัน
กบแม่เริ่มรู้สึกหงุดหงิด แต่ก็ไม่ยอมแพ้ มันสูดลมหายใจอีกครั้ง คราวนี้ใช้แรงมากขึ้นจนร่างของมันพองขึ้นกว่าเดิมมาก “ตอนนี้ล่ะ? ใครใหญ่กว่ากัน?”
ลูกกบยังคงมองวัวและตอบอย่างตรงไปตรงมา “วัวก็ยังใหญ่กว่าค่ะแม่/ครับแม่”
กบแม่โกรธและรู้สึกเสียหน้า มันไม่อาจยอมรับได้ว่าตัวเองไม่สามารถเทียบกับวัวได้ มันจึงพูดด้วยน้ำเสียงดื้อดึง “ข้าจะต้องใหญ่กว่าวัวให้ได้! เดี๋ยวเจ้าจะเห็น!”
คราวนี้มันสูดลมหายใจเข้าไปจนสุดปอด ร่างของมันพองขึ้นเรื่อย ๆ จนดูใหญ่กว่าปกติหลายเท่า แต่ผิวหนังของมันเริ่มตึงมากขึ้นจนเกือบจะระเบิด
“แม่! หยุดเถอะ! ผิวแม่ตึงมากแล้ว มันอันตรายนะ!” ลูกกบตัวหนึ่งร้องเตือนด้วยความกังวล
“ไม่! ข้าต้องใหญ่กว่าวัวให้ได้!” กบแม่ตะโกนด้วยความมุ่งมั่น มันสูดลมหายใจอีกครั้งด้วยแรงทั้งหมดที่มี ร่างของมันพองขึ้นจนถึงขีดจำกัด
ทันใดนั้นเอง เสียง “ปั๊ง!” ก็ดังขึ้น ร่างของกบแม่แตกกระจายกลางอากาศ มันไม่สามารถรับแรงดันที่มากเกินไปได้ และล้มลงเสียชีวิตทันที
ลูก ๆ ของมันมองดูเหตุการณ์ด้วยความตกใจและเศร้าใจ พวกมันไม่คิดว่าความทะเยอทะยานของแม่จะนำไปสู่จุดจบที่น่าเศร้าเช่นนี้
พวกมันมองร่างแม่ที่นอนแน่นิ่งและพูดกันเบา ๆ “แม่ไม่จำเป็นต้องเทียบกับวัวเลย แม่ก็เป็นแม่ที่ดีที่สุดสำหรับพวกเราอยู่แล้ว”
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า การเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่นและความทะเยอทะยานที่เกินขอบเขต อาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่เลวร้าย เราควรยอมรับในสิ่งที่เราเป็นและไม่พยายามทำสิ่งที่เกินขีดจำกัดของตัวเอง เพราะความพยายามที่จะเป็นเหมือนคนอื่นอาจทำให้เราสูญเสียสิ่งสำคัญที่เรามีอยู่แล้ว
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานอีสปเรื่องกบกับวัว (อังกฤษ: The Frong and the Ox) เป็นหนึ่งในนิทานอีสปที่ได้รับความนิยม ถูกจัดอยู่ในลำดับที่ 376 ของ Perry Index (Perry Index คือดัชนีการจัดหมวดหมู่ของนิทานอีสปที่รวบรวมและจัดลำดับโดย Ben Edwin Perry เพื่อใช้ในการศึกษาและอ้างอิงนิทานอีสปอย่างเป็นระบบ) เนื้อเรื่องเล่าถึงกบที่พยายามพองตัวให้ใหญ่เท่ากับวัว แต่สุดท้ายก็พองจนตัวแตก นิทานนี้มักถูกใช้เป็นอุปลักษณ์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางสังคมและเศรษฐกิจ
เรื่องราวมีเวอร์ชันคลาสสิกทั้งในภาษากรีกและละติน และยังถูกเล่าใหม่ในยุคกลาง เช่น ฉบับกลอนของวอลเตอร์แห่งอังกฤษ และในยุคเรเนซองส์ก็มีบทกวีภาษาละตินโดย Hieronymus Osius ในบางแหล่งเล่าไว้ว่า กบเห็นวัวและพยายามพองตัวให้ใหญ่เท่ากับมัน ส่วนในอีกแหล่งหนึ่ง กบได้ยินเรื่องราวของสัตว์ขนาดมหึมาจากกบตัวอื่น และพยายามพองตัวพลางถามเป็นระยะว่า “มันใหญ่เท่านี้หรือยัง?”
นิทานนี้เตือนใจเกี่ยวกับความทะเยอทะยานที่เกินตัว ซึ่งอาจนำไปสู่หายนะของตนเอง คนจนจะต้องตายเมื่อเขาพยายามเลียนแบบคนรวยและคนมีอำนาจ