ในวันที่อากาศร้อนอบอ้าว ท่ามกลางสวนองุ่นที่เต็มไปด้วยพวงองุ่นสีม่วงเข้มอันชุ่มฉ่ำ จิ้งจอกตัวหนึ่งเดินผ่านมาด้วยความหิวโหยและกระหายน้ำ เมื่อมันมองเห็นพวงองุ่นอันงดงามห้อยอยู่สูงบนต้นไม้
มันรู้สึกตื่นเต้นและคิดว่านี่อาจเป็นอาหารที่ช่วยเติมพลังให้กับมันได้ แต่สิ่งที่ดูเหมือนง่าย กลับกลายเป็นบททดสอบที่ยากเกินจะคาดเดา… กับนิทานอีสปเรื่องจิ้งจอกกับพวงองุ่น
เนื้อเรื่องนิทานอีสปเรื่องจิ้งจอกกับพวงองุ่น
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในวันที่อากาศร้อนจัด จิ้งจอกตัวหนึ่งเดินทางไกลผ่านทุ่งหญ้าและป่าเขา มันเหนื่อยล้าจากการเดินทางและกระหายน้ำอย่างมาก ขณะเดินต่อไป มันก็มองเห็นบางสิ่งสะท้อนแสงแดดอยู่ในสวนใกล้ ๆ เมื่อเข้าไปใกล้ มันพบพวงองุ่นสีม่วงเข้ม ห้อยระย้าจากต้นไม้สูง
“โอ้! องุ่นลูกโตขนาดนี้ต้องทั้งหวานและฉ่ำน้ำแน่ ๆ” จิ้งจอกพูดพลางเลียปาก “นี่แหละสิ่งที่ข้าต้องการที่สุดในตอนนี้”
มันมองไปรอบ ๆ เพื่อหาทางคว้าองุ่นลงมา เมื่อเห็นว่าไม่มีทางอื่นนอกจากต้องกระโดด มันจึงเริ่มถอยหลังออกไปเพื่อเตรียมตัวกระโดดอย่างสุดแรง
“แค่นี้คงง่ายสำหรับข้า” มันพูดให้กำลังใจตัวเอง แล้ววิ่งพุ่งไปข้างหน้า กระโดดขึ้นสูงพร้อมอ้าปากหวังจะคาบพวงองุ่น แต่ไม่ว่าจะพยายามแค่ไหน มันก็ไม่ถึง
“ไม่เป็นไร! ครั้งแรกก็แค่ลองดู” มันพูดพลางยิ้มเจื่อน ๆ แล้วถอยหลังไปอีกครั้ง คราวนี้มันวิ่งเร็วกว่าเดิม กระโดดสูงขึ้นอีก แต่พวงองุ่นยังคงเกาะอยู่บนกิ่งไม้โดยไม่มีลูกไหนตกลงมา
จิ้งจอกเริ่มหอบหายใจ มันนั่งพักใต้ต้นไม้ครู่หนึ่ง มองพวงองุ่นที่ห้อยอยู่เบื้องบน “ข้าคงต้องเพิ่มแรงกระโดดอีกนิด คราวนี้ต้องถึงแน่ ๆ”
มันลุกขึ้นยืน พยายามอีกหลายครั้ง แต่ทุกครั้งก็ลงเอยด้วยความล้มเหลว แม้แต่การปีนต้นไม้ก็ไม่เป็นผล เพราะกิ่งของต้นองุ่นนั้นลื่นและเปราะบางเกินไป
เมื่อความเหนื่อยล้าเริ่มครอบงำและความหงุดหงิดค่อย ๆ ก่อตัวขึ้น จิ้งจอกจึงหยุดและมองพวงองุ่นเป็นครั้งสุดท้าย มันพูดขึ้นด้วยน้ำเสียงที่แฝงความเสียดาย “องุ่นพวกนี้คงไม่อร่อยอยู่แล้ว ข้าเดาว่ามันต้องเปรี้ยวและไม่เหมาะกับข้าแน่นอน!”
พูดจบ มันก็หันหลังเดินจากไป ทั้งที่ในใจยังรู้สึกเจ็บปวดจากความล้มเหลว แต่มันเลือกที่จะปลอบใจตัวเองด้วยการดูถูกสิ่งที่มันไม่อาจครอบครองได้
ตลอดทางที่มันเดินจากไป จิ้งจอกยังคงพึมพำให้กำลังใจตัวเอง “ไม่เป็นไร ข้าต้องหาอาหารที่ดีกว่านี้ได้แน่ พวงองุ่นนั่นคงไม่มีค่าเท่าที่ข้าคิดหรอก”
ในใจลึก ๆ มันรู้ว่าองุ่นพวกนั้นน่าจะเป็นสิ่งที่ดีที่สุดในวันที่ร้อนระอุเช่นนี้ แต่มันกลับเลือกที่จะปฏิเสธความจริง เพียงเพื่อหลีกเลี่ยงความผิดหวังที่มันไม่อาจรับได้
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า เมื่อเราไม่สามารถได้สิ่งที่ต้องการ เรามักหาข้อแก้ตัวหรือพูดจาดูถูกสิ่งนั้นเพื่อปลอบใจตัวเอง แต่อย่าลืมว่าการยอมรับความล้มเหลวด้วยความซื่อสัตย์ต่อตัวเองเป็นหนทางสู่การเรียนรู้และเติบโต และคนที่พูดจาเสียดสีเกี่ยวกับสิ่งที่ตนเองไม่สามารถหาได้ ควรนำบทเรียนเล็ก ๆ น้อย ๆ ทุกอย่างที่ผ่านมาไปปรับใช้ในชีวิต เพื่อพัฒนาตัวเองให้พร้อมสำหรับโอกาสใหม่ในอนาคต แทนที่จะปิดกั้นตนเองด้วยคำแก้ตัว
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานอีสปเรื่องจิ้งจอกกับพวงองุ่น (อังกฤษ: The Fox and the Grapes) เป็นนิทานเรื่องหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างมากจวบถึงปัจจุบัน ถูกจัดอยู่ในลำดับที่ 15 ของ Perry Index (Perry Index คือดัชนีการจัดหมวดหมู่ของนิทานอีสปที่รวบรวมและจัดลำดับโดย Ben Edwin Perry เพื่อใช้ในการศึกษาและอ้างอิงนิทานอีสปอย่างเป็นระบบ) นิทานเรื่องนี้เล่าได้กระชับและเล่าซ้ำหลายครั้ง นิทานเรื่องนี้เล่าถึงสุนัขจิ้งจอกที่พยายามกินองุ่นด้วยความหิวโหย สุนัขจิ้งจอกจึงพยายามเอื้อมไปหยิบองุ่นที่ห้อยอยู่บนต้นสูง แม้ว่ามันจะกระโจนสุดแรง แต่ก็เอื้อมไม่ถึงองุ่น เมื่อมันเดินจากไป สุนัขจิ้งจอกก็พูดว่า “โอ้ คุณยังไม่สุกด้วยซ้ำ ฉันไม่ต้องการองุ่นเปรี้ยว”
คนอ่อนแอมักพูดจาเสียดสีเกี่ยวกับสิ่งที่ตนเองไม่สามารถหาได้