ในเช้าวันหนึ่งที่ริมแม่น้ำ ชาวประมงกลุ่มหนึ่งออกเรือพร้อมอวนและความหวัง พวกเขาตั้งใจจะจับปลาให้ได้มากมายเพื่อกลับไปเลี้ยงครอบครัวและขายในตลาด เสียงหัวเราะและบทสนทนาเต็มไปด้วยความตื่นเต้น
แต่สิ่งที่พวกเขาค้นพบในอวนที่หนักอึ้งนั้น ไม่ได้เป็นอย่างที่คาดหวัง ความผิดหวังที่ตามมานำไปสู่บทเรียนสำคัญที่พวกเขาไม่มีวันลืม… กับนิทานอีสปเรื่องชาวประมงกับก้อนหิน
เนื้อเรื่องนิทานอีสปเรื่องชาวประมงกับก้อนหิน
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ชาวประมงกลุ่มหนึ่งออกไปหาปลาในยามเช้าตรู่ พวกเขาโยนอวนลงไปในแม่น้ำที่ใสกระจ่าง ทุกคนเต็มไปด้วยความหวังว่าจะได้ปลาจำนวนมากกลับบ้าน หลังจากรอคอยอยู่พักใหญ่ พวกเขารู้สึกว่าอวนเริ่มหนักขึ้นเรื่อย ๆ และต่างก็ตื่นเต้นกับน้ำหนักที่มากเกินคาดหมาย
“ดูสิ อวนของเราหนักมาก!” ชาวประมงคนหนึ่งร้องขึ้น “ข้าไม่เคยเห็นอวนหนักขนาดนี้มาก่อน ครั้งนี้เราคงโชคดีแน่ ๆ!”
“อาจจะเป็นปลาฝูงใหญ่ก็ได้” อีกคนเสริมด้วยความตื่นเต้น “เราคงได้ปลามากพอที่จะขายและเลี้ยงครอบครัวไปอีกหลายวัน!”
ทุกคนช่วยกันลากอวนขึ้นจากน้ำ พร้อมกับร้องเพลงและหัวเราะอย่างสนุกสนาน บางคนถึงกับเต้นรำไปด้วยขณะที่ดึงอวน พวกเขาจินตนาการถึงปลาตัวใหญ่ที่กำลังดิ้นพล่านอยู่ในอวน ทว่า เมื่ออวนถูกดึงขึ้นมาจากน้ำ พวกเขากลับต้องหยุดชะงัก
ในอวนไม่มีปลามากมายอย่างที่พวกเขาคาดหวัง มีเพียงปลาตัวเล็กไม่กี่ตัว และส่วนใหญ่กลับเป็นก้อนหินขนาดใหญ่ที่เพิ่มน้ำหนักให้อวน ชาวประมงคนหนึ่งร้องออกมาด้วยความผิดหวัง “นี่มันอะไรกัน! ข้าคิดว่าเราจะได้ปลามากมาย แต่กลับได้ก้อนหินพวกนี้แทน!”
“ข้าทุ่มแรงทั้งหมดไปกับการดึงอวนขึ้นมา แล้วนี่คือสิ่งที่เราได้งั้นรึ?” อีกคนบ่นพร้อมกับนั่งลงด้วยสีหน้าท้อแท้
เสียงบ่นดังไปทั่วกลุ่ม ทุกคนดูหมดหวังและผิดหวังกับสิ่งที่เกิดขึ้น แต่ชายชราผู้หนึ่งในกลุ่ม ซึ่งเป็นผู้มีประสบการณ์มากที่สุด กลับนิ่งสงบ เขามองดูเพื่อน ๆ ของเขาและพูดขึ้นด้วยน้ำเสียงเรียบ ๆ ว่า “เพื่อนเอ๋ย หยุดบ่นกันเถิด! พวกเจ้าจงฟังข้าให้ดี”
ชาวประมงคนหนึ่งเงยหน้าขึ้นมองชายชรา “แล้วท่านจะให้เราทำอย่างไร? เราเหนื่อยแทบตาย แต่กลับได้เพียงก้อนหินกับปลาตัวเล็ก ๆ”
ชายชราหัวเราะเบา ๆ และพูดว่า “เจ้าจงอย่าเครียดไปเลย ความเศร้าโศกมักจะเป็นพี่น้องกับความสุข เมื่อเรารู้สึกยินดีและคาดหวังมากในตอนแรก เราก็ต้องเตรียมใจรับความผิดหวังในภายหลังด้วย ชีวิตนั้นมีทั้งขึ้นและลง เป็นธรรมดาของโชคชะตา”
“ท่านหมายความว่าอย่างไร?” ชาวประมงอีกคนถาม
ชายชราอธิบาย “การที่เราคาดหวังมากเกินไป ทำให้เราผิดหวังเมื่อไม่ได้สิ่งที่หวัง จำไว้เถิดว่า ความสุขและความทุกข์เป็นของคู่กัน เราไม่อาจมีความสุขตลอดเวลาได้ เช่นเดียวกับที่ความทุกข์ก็ไม่ได้อยู่ตลอดไป”
คำพูดของชายชราทำให้ทุกคนเริ่มสงบลง พวกเขาหยุดบ่นและเริ่มเก็บอวนกลับไปใหม่ ชาวประมงคนหนึ่งพูดขึ้น “ท่านพูดถูก บางครั้งเราก็ต้องยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น แม้มันจะไม่เป็นไปตามที่เราหวังไว้”
อีกคนเสริม “เรายังมีปลาตัวเล็ก ๆ บ้าง อย่างน้อยวันนี้เราก็ไม่ได้กลับบ้านมือเปล่า”
จากนั้นชาวประมงก็กลับมาทำงานต่อ พวกเขายอมรับผลลัพธ์ที่ได้ และเรียนรู้บทเรียนสำคัญว่า ในชีวิต เราไม่อาจคาดหวังความสมบูรณ์แบบหรือโชคดีตลอดไปได้ แต่ต้องพร้อมรับความเปลี่ยนแปลงด้วยความอดทน
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนว่า ชีวิตเต็มไปด้วยความพลิกผันของโชคชะตา ความสุขและความทุกข์ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต เราต้องเรียนรู้ที่จะยอมรับและอดทนต่อสิ่งที่เกิดขึ้น และการคาดหวังมากเกินไป อาจทำให้เราผิดหวังได้ง่าย แต่หากเราเข้าใจธรรมชาติของชีวิต ความผิดหวังก็จะไม่ทำให้เราท้อแท้จนเกินไป
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานอีสปเรื่องชาวประมงกับก้อนหิน (อังกฤษ: The Fisherman and the Stone) ถูกจัดลำดับอยู่ใน Perry Index ลำดับที่ 13 (Perry Index คือดัชนีการจัดหมวดหมู่ของนิทานอีสปที่รวบรวมและจัดลำดับโดย Ben Edwin Perry เพื่อใช้ในการศึกษาและอ้างอิงนิทานอีสปอย่างเป็นระบบ) เป็นเรื่องราว ชาวประมงบางคนซึ่งออกไปลากอวนทั้งวันแต่ไม่ได้ปลาเลย เจอลมกระโชกแรงตอนค่ำ กลับบ้านมาด้วยน้ำหนักมาก ทำให้พวกเขาหวังว่าจะได้ปลาสเตอร์เจียนอย่างน้อยสักตัว แต่เมื่อนำอวนขึ้นบก กลับพบว่ามีเพียงก้อนหินใหญ่ก้อนเดียวและปลาตัวเล็ก ๆ ไม่กี่ตัว หลังจากความผิดหวังครั้งก่อน พวกเขาก็รู้สึกเศร้าหรือหดหู่ใจอีกครั้ง แต่มีคนหนึ่งในกลุ่มที่เจอหนักกว่าคนอื่นเล็กน้อยกล่าวว่า ท่านจงพิจารณาว่า ความสุขและความเศร้าโศกเป็นสองสิ่งที่มาคู่กัน
การซื้อของของเราในโลกนี้ล้วนเป็นแค่การจับปลาตามแบบฉบับของชาวตาตาร์ แต่ก็เป็นการปลอบใจได้บ้างเมื่อพิจารณาว่าเมื่อสถานการณ์เลวร้ายที่สุด ทุกอย่างก็จะดีขึ้น