ในวันที่ท้องฟ้าปลอดโปร่งและสายลมพัดเบา อีกาตัวหนึ่งกำลังบินโฉบไปทั่วป่า มันกำลังมองหาอาหารอันโอชะด้วยความหิวโหย จนกระทั่งสายตาของมันไปหยุดที่ก้อนหินใหญ่ที่กลางแดดจ้าใต้ต้นไม้ใหญ่
ที่นั่น… งูตัวหนึ่งกำลังนอนขดอยู่อย่างสงบ อีกามองเหยื่อของมันด้วยความตื่นเต้นและมั่นใจ แต่สิ่งที่ดูเรียบง่ายนี้กลับซ่อนความท้าทายและผลลัพธ์ที่ไม่มีใครคาดคิด นิทานเรื่องนี้คือนิทานอีสปเรื่องอีกากับงู
เนื้อเรื่องนิทานอีสปเรื่องอีกากับงู
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในวันหนึ่งที่อากาศแจ่มใสและท้องฟ้าโปร่ง อีกากำลังบินอยู่เหนือทุ่งหญ้ากว้าง มองหาอาหารอย่างขะมักเขม้น ขณะที่มันบินไปทั่ว มันก็เห็นบางสิ่งที่สะดุดตาอยู่บนหินก้อนใหญ่กลางแดด ร่างของมันกลมและยาว หนามงูขดตัวอยู่กับพื้นอย่างสงบและเงียบสงัด เหมือนกำลังอาบแดดอย่างสบายใจ
อีกาที่เห็นก็รู้สึกดีใจมาก มันคิดในใจว่า “นี่คือเหยื่อที่สมบูรณ์แบบ!” เพราะมันเห็นว่าเป็นงูขนาดใหญ่ คงจะมีเนื้อมากพอสมควร มันบินไปใกล้ ๆ ก่อนจะค่อย ๆ วางแผนที่จะจับงูตัวนั้น
เมื่ออีกากำลังจะโจมตีกลับพบว่ามันบินไปใกล้มากเกินไปแล้ว งูเห็นอีกาและเริ่มขยับตัวอย่างรวดเร็ว งูตัวนั้นไม่ได้ตั้งใจจะหลบหนี แต่มันกลับตีงวงไปมาพร้อมพันตัวของอีกาไว้อย่างแน่นหนา
“เฮ้ย! ทำไมเจ้างูถึงพันตัวข้าได้!” อีกาตกใจและร้องออกมา มันพยายามขยับปีกเพื่อหลุดจากพันธนาการของงู แต่งูตัวนั้นยิ่งพันตัวมันแน่นขึ้นจนไม่สามารถขยับได้
สายตาของงูเต็มไปด้วยความระแวดระวังและเจ้าเล่ห์ “เจ้าคิดว่าข้าจะเป็นเหยื่อให้เจ้าหรือ?” งูเอ่ยด้วยเสียงที่เย็นชา
“โอ้ย! ทำไมมันถึงพันตัวข้าได้ขนาดนี้!” อีกากระวนกระวาย มันตกใจอย่างมากว่ามันตกอยู่ในอันตรายไม่เคยคิดว่าจะเกิดขึ้นแบบนี้
งูหัวเราะเบาๆ “เจ้าคิดว่าการนอนของข้าเป็นสัญญาณของความอ่อนแอหรือ? ข้าบอกเลยว่าเจ้ากำลังประมาทในตัวเองมากไป”
อีกาส่งเสียงร้องด้วยความโกรธและตกใจ “ปล่อยข้านะ! ข้าไม่ได้คิดว่าจะจบลงแบบนี้ ข้าคิดว่าข้าโชคดีที่เจอเจ้าแท้ๆ”
งูตอบอย่างเย็นชา “บางครั้งสิ่งที่เจ้าเห็นว่าเป็นโชคอาจเป็นหายนะก็ได้ ข้าเองก็แค่นอนพักอยู่ตามทาง เจ้ามาเองและหาทางพาตัวเองลงสู่หายนะ!”
ในที่สุด ทั้งสองตัวก็พลัดตกลงไปในทะเล น้ำที่เย็นจัดทำให้ทั้งสองตัวตกลงไปในกระแสน้ำแรงและกว้าง ขณะนั้นเองที่อีกาพยายามดิ้นรน แต่ไม่สามารถหาทางรอดได้
เมื่ออีกาขึ้นมาจากน้ำมันก็พูดออกมาด้วยน้ำเสียงที่เต็มไปด้วยความเสียใจและผิดหวัง “ชะตากรรมช่างโหดร้ายสำหรับข้า! ข้าคิดว่าข้าโชคดีที่ได้พบเหยื่ออันโอชะ และมันทำให้ข้าตาย!” มันไม่ได้แค่เสียเหยื่อที่มันคิดว่าจะกินได้ แต่ยังเสียชีวิตของมันเองอีกด้วย
ในที่สุดมันก็เข้าใจว่าบางครั้งโชคลาภที่เราคิดว่าเป็นสิ่งดีอาจนำพาความหายนะที่คาดไม่ถึงมากมาย ความหลงผิดในบางครั้งอาจทำให้เราเห็นสิ่งที่ไม่ดีเป็นสิ่งที่ดี และผลที่ตามมาก็อาจไม่เป็นไปตามที่เราคิด
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า บางครั้งสิ่งที่เราคิดว่าเป็นโชคลาภหรือโอกาสดีอาจกลับกลายเป็นความโชคร้ายได้อย่างไม่คาดฝัน การตัดสินใจที่เร่งรีบและการเชื่อมั่นในความโชคดีโดยไม่พิจารณาให้รอบคอบ อาจนำพาเราไปสู่สถานการณ์ที่อันตรายและยากจะถอยกลับ การประมาทและความมั่นใจเกินไปอาจทำให้เราพลาดเห็นสิ่งที่สำคัญ ดังนั้น จงใช้สติปัญญาและความระมัดระวังในการตัดสินใจ เพราะบางครั้งสิ่งที่ดูเหมือนจะเป็นโอกาสอันดี อาจไม่เป็นอย่างที่เราคิดเสมอไป
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานอีสปเรื่องอีกากับงู (อังกฤษ: The Crow and the Snake) เป็นนิทานอีสป ถูกจัดอยู่ในลำดับที่ 128 ของ Perry Index (Perry Index คือดัชนีการจัดหมวดหมู่ของนิทานอีสปที่รวบรวมและจัดลำดับโดย Ben Edwin Perry เพื่อใช้ในการศึกษาและอ้างอิงนิทานอีสปอย่างเป็นระบบ) ในสมัยโบราณนิทานเรื่องนี้มีอยู่ในแหล่งที่มาของกรีกเท่านั้นและเกี่ยวกับอีกาที่กำลังหาอาหาร และพบว่างูกำลังนอนหลับอยู่ใต้แสงแดด แต่เมื่ออีกาจับมัน งูก็ฆ่ามันด้วยพิษ คติสอนใจของเรื่องนี้คือโชคลาภอาจไม่เป็นอย่างที่คิ
และนิทานยังสื่อถึงความรู้สึกเสียใจและตระหนักถึงผลที่ไม่คาดคิดจากการตัดสินใจของอีกา ประโยคนี้สะท้อนถึงการหลงเชื่อใน “โชคดี” โดยไม่พิจารณาให้รอบคอบ ซึ่งกลับกลายเป็นความโชคร้ายและเป็นสาเหตุให้เกิดผลลัพธ์ที่เลวร้าย
ประโยคนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความไม่แน่นอนของชีวิต บางครั้งสิ่งที่เราคิดว่าเป็นโอกาสดีหรือความโชคดี อาจแฝงด้วยอันตรายที่มองไม่เห็น ความมั่นใจมากเกินไปโดยไม่ใช้สติพิจารณา อาจทำให้เราต้องพบกับความสูญเสียที่ไม่อาจแก้ไขได้
นิทานเรื่องนี้สามารถนำมาเปรียบเทียบกับผู้ที่ค้นพบทรัพย์สมบัติ ที่สุดท้ายกลับทำให้ชีวิตของเขาตกอยู่ในอันตราย