ในหมู่บ้านเล็ก ๆ แห่งหนึ่ง มีเรื่องเล่าขานนิทานพื้นบ้านสากลจากเยอรมนี โดยมีชาวนาผู้ยากจนที่อาศัยอยู่กับลูกสาวเพียงคนเดียว แม้จะมีชีวิตที่เรียบง่าย แต่หญิงสาวกลับเป็นที่เลื่องลือในความเฉลียวฉลาดของเธอ วันหนึ่งโชคชะตานำพาชีวิตของเธอให้เปลี่ยนไปตลอดกาล เมื่อชาวนาผู้เป็นพ่อพบถ้วยทองคำในทุ่งนา และการเผชิญหน้ากับกษัตริย์ผู้ทรงอำนาจ ทำให้หญิงสาวต้องใช้สติปัญญาเพื่อแก้ไขปัญหาที่ไม่มีใครคาดคิด
เรื่องราวของหญิงสาวผู้เฉลียวฉลาดจึงเริ่มต้นขึ้น พร้อมบททดสอบที่ทั้งท้าทายและน่าตื่นเต้น ซึ่งจะเผยถึงพลังของไหวพริบและความรักที่แท้จริง กับนิทานพื้นบ้านเยอรมันเรื่องหญิงชาวนาผู้เฉลียวฉลาด
เนื้อเรื่องนิทานพื้นบ้านเยอรมันเรื่องหญิงชาวนาผู้เฉลียวฉลาด
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีชาวนาผู้ยากจนคนหนึ่งอาศัยอยู่กับลูกสาวเพียงคนเดียวในกระท่อมเล็ก ๆ กลางทุ่ง ชายชาวนาขยันทำงานหนักทุกวันเพื่อหาเลี้ยงชีพ ส่วนลูกสาวของเขาเป็นหญิงสาวที่ไม่เพียงงดงาม แต่ยังเฉลียวฉลาดเกินวัย
วันหนึ่งขณะที่ชาวนากำลังไถนา เขาเห็นบางสิ่งวาววับอยู่ในดิน เมื่อขุดขึ้นมา เขาพบ ถ้วยทองคำใบหนึ่ง ชายชาวนาประหลาดใจและคิดว่า “ของล้ำค่าเช่นนี้ ข้าควรมอบให้กษัตริย์”
เมื่อไปถึงวัง ชาวนาโค้งคำนับและยื่นถ้วยทองคำให้กษัตริย์ พร้อมกล่าวว่า “ข้าพบสิ่งนี้ในทุ่งของข้า ข้าขอมอบให้ฝ่าบาทเพื่อแสดงความภักดี”
กษัตริย์มองถ้วยทองคำแล้วพูดด้วยน้ำเสียงจริงจังว่า “เจ้าบอกว่าพบถ้วยนี้ในทุ่งของเจ้า แล้วทำไมถึงมีเพียงใบเดียว? ถ้ามีถ้วยใบหนึ่ง ก็ควรจะมีอีกใบหนึ่งด้วย เจ้าขโมยอีกใบไปหรือไม่?”
ชาวนาตกใจและตอบไม่ถูก เขากลับบ้านด้วยความกลัดกลุ้ม
เมื่อกลับถึงบ้าน ลูกสาวเห็นพ่อของเธอถอนหายใจและนั่งซึมอยู่ จึงถามว่า “พ่อเป็นอะไรไป? ทำไมถึงดูทุกข์ใจเช่นนี้?”
พ่อเล่าเรื่องทั้งหมดให้ฟัง เธอฟังจบแล้วยิ้มบาง ๆ
“ไม่ต้องกังวลค่ะพ่อ ข้าจะช่วยเอง ท่านเพียงนำข้อความนี้ส่งให้กษัตริย์”
เธอเขียนจดหมายและมอบให้พ่อ เมื่อกษัตริย์เปิดอ่าน เขาพบข้อความที่ว่า:
“ถ้วยทองคำใบนี้เป็นของขวัญจากทุ่ง หากทุ่งสร้างอีกใบขึ้นมาเมื่อใด ข้าจะรีบนำมามอบให้ฝ่าบาท”
กษัตริย์อ่านจบก็หัวเราะด้วยความประทับใจในไหวพริบของหญิงสาว จึงสั่งให้คนไปเชิญตัวเธอมายังวัง
เมื่อหญิงสาวมาถึงวัง กษัตริย์มองเธอด้วยความสนใจและกล่าวว่า “ข้าต้องการทดสอบปัญญาของเจ้า หากเจ้าผ่านบททดสอบทั้งหมด ข้าจะมอบรางวัลใหญ่ให้”
เขาสั่งให้คนรับใช้ยกแก้วน้ำมาแก้วหนึ่งและถามว่า “เจ้าสามารถทำให้แก้วนี้แห้งโดยไม่ใช้น้ำหรือไม่?”
หญิงสาวยิ้มและตอบว่า “ง่ายมากเพคะ” แล้วเธอก็รินน้ำออกจากแก้วจนหมดและยื่นกลับให้กษัตริย์
กษัตริย์หัวเราะและกล่าวว่า “เจ้าเฉลียวฉลาดจริง ๆ แต่ข้าจะมีคำถามยากขึ้นอีก”
กษัตริย์หยิบก้อนหินก้อนหนึ่งและพูดว่า “จงทำให้หินก้อนนี้ออกลูกได้!”
หญิงสาวตอบด้วยน้ำเสียงสงบว่า “หากฝ่าบาททำให้หินก้อนนี้เติบโตเป็นต้นไม้ได้ ข้าก็จะทำให้มันออกลูกได้”
คำตอบของเธอทำให้กษัตริย์ประหลาดใจและยิ่งชื่นชมในปัญญาของเธอ
หลังจากทดสอบหลายครั้ง กษัตริย์ยอมรับว่าไม่มีใครเฉลียวฉลาดเท่าเธอ จึงกล่าวว่า “เจ้าคือหญิงที่ข้าตามหามานาน ข้าต้องการให้เจ้าเป็นราชินีของข้า”
หญิงสาวตอบตกลง และทั้งสองแต่งงานกัน
แต่ก่อนแต่งงาน กษัตริย์ตั้งเงื่อนไขไว้ว่า “หากวันใดเราโต้เถียงกันจนต้องแยกจากกัน เจ้าจะต้องกลับบ้านของเจ้า แต่มีข้อแม้ว่าเจ้าสามารถนำสิ่งที่เจ้ารักที่สุดจากวังติดตัวไปได้เพียงสิ่งเดียว”
หญิงสาวพยักหน้าและรับคำ
ไม่นานหลังจากแต่งงาน ทั้งสองเกิดข้อโต้แย้งอย่างรุนแรง กษัตริย์โมโหจนสั่งให้เธอกลับบ้าน
“ถ้าเจ้าไม่อยากอยู่ที่นี่อีก เจ้าก็ไปซะ และอย่าลืมข้อแม้ของข้า!”
หญิงสาวตอบอย่างสงบว่า “เพคะ ฝ่าบาท”
ในคืนก่อนออกเดินทาง เธอให้ยานอนหลับแก่กษัตริย์ และในขณะที่เขาหลับสนิท เธอให้คนรับใช้พาเขาขึ้นเกวียนพร้อมเธอ
เมื่อกษัตริย์ตื่นขึ้นมาและพบว่าตัวเองอยู่ในบ้านของพ่อหญิงสาว เขาประหลาดใจและถามว่า “ทำไมข้าถึงมาอยู่ที่นี่?”
เธอยิ้มและตอบว่า “ท่านบอกว่าข้าสามารถนำสิ่งที่ข้ารักที่สุดติดตัวมาได้ และข้าก็เลือกท่าน”
กษัตริย์หัวเราะเสียงดังและกล่าวว่า “เจ้าช่างฉลาดและแสนดี ข้าไม่ควรโมโหเจ้าเลย เรากลับวังกันเถิด!”
ตั้งแต่นั้นมา กษัตริย์และหญิงสาวใช้ชีวิตร่วมกันอย่างมีความสุข และกษัตริย์ไม่เคยลืมความฉลาดและความรักที่หญิงสาวมีให้เขา
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ความฉลาดและไหวพริบช่วยให้เราก้าวข้ามอุปสรรคในชีวิตได้ เช่นเดียวกับที่หญิงสาวใช้ปัญญาตอบคำถามกษัตริย์ในสถานการณ์ยากลำบาก ในชีวิตจริง เราสามารถใช้ความคิดสร้างสรรค์และความสงบในการแก้ปัญหาต่าง ๆ รอบตัว
นิทานยังแสดงให้เห็นว่าความรักที่แท้จริงไม่ได้อยู่ที่สิ่งของหรือฐานะ แต่คือการเห็นคุณค่าของกันและกัน อย่างหญิงสาวที่เลือกกษัตริย์เป็น “สิ่งที่เธอรักที่สุด” ช่วยเตือนให้เราใส่ใจและให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์ที่มีค่าในชีวิต
ที่มาของนิทานเรื่องนี้
นิทานพื้นบ้านเยอรมันเรื่องหญิงชาวนาผู้เฉลียวฉลาด (อังกฤษ: The Clever Peasant Girl) เป็นนิทานพื้นบ้านเยอรมันที่ถูกรวบรวมโดย พี่น้องกริมม์ (Brothers Grimm) ในนิทานชุด Grimm’s Fairy Tales โดยเป็นนิทานลำดับที่ 94
นิทานเรื่องนี้จัดอยู่ในหมวด “หญิงชาวนาแสนฉลาด” (The Clever Farmgirl) ซึ่งเป็น ประเภท 875 ในดัชนี Aarne-Thompson
นิทานประเภทนี้เป็น นิทานพื้นบ้านที่เกี่ยวกับการโต้ตอบอย่างเฉลียวฉลาดที่พบได้บ่อยที่สุดในยุโรป นิทานสะท้อนถึง ความเฉลียวฉลาดและปัญญาของผู้หญิง ที่สามารถพลิกสถานการณ์หรือแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ได้ด้วยความคิดที่แหลมคม
โดยเนื้อเรื่องอีกเวอร์ชันคือ ชาวนาขอที่ดินจากกษัตริย์ และพบครกทองคำ ลูกสาวเตือนว่าถ้ามอบให้กษัตริย์ ท่านจะเรียกร้องหา สาก ด้วย แต่ชาวนาไม่ฟัง กษัตริย์จึงขังเขาไว้เพราะไม่มีสากทองคำ
กษัตริย์ทดสอบปัญญาลูกสาวชาวนา ด้วยปริศนาให้มา “ไม่เปลือยไม่แต่งตัว ไม่เดินไม่ขี่ ไม่อยู่บนถนนหรือข้างถนน” เธอแก้ปริศนาได้โดยใส่ตาข่ายปลา มัดกับลาลากตัวเอง กษัตริย์พอใจ ปล่อยชาวนาและแต่งงานกับเธอ
ต่อมา เกิดข้อพิพาทเรื่องลูกม้าที่นอนใต้โค กษัตริย์ตัดสินให้ลูกม้าเป็นของเจ้าของโค ราชินีแนะนำชาวนาให้ประชดกษัตริย์จนท่านยอมเปลี่ยนคำตัดสิน
เมื่อรู้ว่าราชินีให้คำปรึกษา กษัตริย์ส่งเธอกลับบ้านพ่อ โดยอนุญาตให้พาสิ่งที่รักที่สุดไป เธอวางยานอนหลับพากษัตริย์ไปบ้านพ่อ และบอกว่าท่านคือสิ่งที่เธอรักที่สุด กษัตริย์ซึ้งใจ พาเธอกลับวัง และอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข
“ไหวพริบและความฉลาดช่วยแก้ปัญหาได้มากกว่ากำลังหรืออำนาจ และความรักที่แท้จริงคือสิ่งที่มีค่ามากที่สุด”